İşverenleri Şaşırtacak Yeni Ceza Düzenlemesi Yolda! Neler Bekleniyor?

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın gerçekleştirdiği denetimler sonucunda, her yıl yaklaşık 5 bin yabancının kayıtdışı istihdam edildiği gerçeği gün yüzüne çıkıyor. Yabancı işçilerin kayıt dışı çalışmasına son vermek isteyen hükümet, kaçak yabancı işçi çalıştıran işverenlere yönelik cezaları artırdı. Geçtiğimiz hafta Resmi Gazete'de yayımlanan yeni düzenlemeyle birlikte, kaçak yabancı işçi çalıştıran işverenler "deportasyon masraflarını" da üstlenecekler.

YAPTIRIMLAR HIZLA UYGULANACAK

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, SGK müfettişleri ve sosyal güvenlik denetmenleri, denetim, inceleme ve kontroller sırasında kayıtdışı çalıştırıldığı tespit edilen yabancıları bakanlığa bildirecekler. Çalışma izni veya muafiyeti olmayan yabancı işçi istihdam edildiği takdirde, il müdürlükleri gerekli idari yaptırımları uygulayacak. İzinsiz çalıştığı belirlenen yabancılara ve işverenlere dair bilgiler, il müdürlükleri aracılığıyla kolluk kuvvetlerine bildirilecek. Kolluk kuvvetleri de, kaçak işçi durumundaki yabancıları sınır dışı etmek üzere il göç idarelerine teslim edecek.

İZİNSİZ ÇALIŞANLARIN MASRAFLARI İŞVERENLERDEN ALINACAK

Önceden, kaçak olarak çalışan yabancıların ülkelerine sınır dışı edilmesine dair giderler Göç İdaresi Başkanlığı tarafından karşılanıyordu. Ancak yeni düzenlemeyle birlikte bu masraflar artık işverenler veya onların vekilleri tarafından ödenmek zorunda olacak.

Bu ödemelerde gecikme yaşanması durumunda ise yasal süreç devreye girecek ve gecikme faizi ile birlikte tahsil edilecek. Yabancıların üç aya kadar süren idari gözetim süresi boyunca oluşan masraflar işverenlerden alınacak.

KAPSAMA GİRENLERİN MASRAFLARI NELERİ KAPSIYOR?

Sınırdışı işlemleri geri gönderme merkezlerinde gerçekleştiğinde, bu süreçte yabancıların konaklama masrafları, ülkelerine dönüşleri için gerekli harcamalar ve gerektiğinde yapılan sağlık giderleri işverenler tarafından karşılanacak.

Geri gönderme merkezleri dışında gerçekleştirilen sınır dışı işlemlerinde de, yabancıların kendi ülkelerine dönüş masrafları işverenlere ait olacak. Ayrıca kaçak yabancıların varsa eş ve çocuklarının masrafları da bu kapsamda ele alınacaktır.

İŞVERENLERE 1 AYLIK SÜRE TANINACAK

Kaçak çalıştırılan yabancılar ile varsa eş ve çocukları için yapılan tüm harcamalar ile ilgili olarak Göç İdaresi Başkanlığı, işverenlere bir ay süre verecek. Bu süre zarfında ödeme yapılmadığı takdirde, harcamaların tahsil edilemeyen kısmı için işverene bir ay içinde ödeme yapılması belirtilerek süre tanınacak.

Belirtilen süre içinde ödeme gerçekleşmezse, 6183 sayılı yasa çerçevesinde takip ve tahsilat işlemlerine başlanacaktır. Geri gönderme merkezlerinde günlük harcamaların maliyeti, her mali yılın başında belirlenen sabit tutar olarak belirleniyor.

YENİ DÜZENLEME NE ZAMAN YÜRÜRLÜĞE GİRECEK?

Kaçak yabancıların masraflarının işverenler tarafından karşılanmasıyla ilgili düzenleme, 23 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girecek.

KAÇAK ÇALIŞAN YABANCI SAYISI NEDİR?

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2024 Ocak-2025 Haziran döneminde kayıt dışı istihdamı önleme faaliyetleri kapsamında toplam 165 bin 816 iş yerini denetledi. Bu denetimler sonucu 21 bin 634'ü 2024 yılına ait olmak üzere toplam 31 bin 355 çalışanın kayıt dışı çalıştığı tespit edildi.

2011 yılındaki Suriye göçü, Türkiye’deki çalışma hayatını köklü bir biçimde değiştirdi. Sosyal Güvenlik Kurumu denetmenleri, 2023 yılında 4 bin 300 civarında kaçak yabancı tespit etti. 2024 yılında bu rakamın yaklaşık 5 bin olması öngörülüyor.

KAÇAK YABANCI ÇALIŞTIRMA CEZALARI NELER?

2025 yılında çalışma izni olmayan yabancıları istihdam eden işverenlere, her bir yabancı için 81 bin 143 TL ceza kesilmektedir. Eğer bu durum tekrarlanırsa, ceza iki katına çıkarak 162 bin 286 TL'ye ulaşır.

Ek olarak, çalışma izni olmadan çalışan bağımlı yabancılar için 32 bin 654 TL; bağımsız çalışan yabancılar için ise 65 bin 352 TL para cezası uygulanmakta. Bu durumda da ceza tekrarlandığında miktar iki katına çıkacak.

KAÇAK YABANCI İSTİHDAMI RAKAMLARI NELER?

2024 yılında, 87 bin 361'i kadın olmak üzere toplam 300 bin 852 yabancıya çalışma izni verildi. İstanbul, 103 bin 025 kişi ile ilk sırayı alırken, onu 35 bin 953 ile Antalya ve 30 bin 079 ile Mersin takip ediyor.