Petrol Fiyatlarında Dalgalanma! Trump'ın Tarifeleri ve Rusya'nın Rolü Nedir?
Petrol fiyatları, bir gün önceki %1'i aşan düşüşün ardından Cuma günü sabit kaldı. Yatırımcılar, ABD Başkanı Donald Trump'ın duyurduğu yeni yüksek gümrük tarifelerinin küresel yakıt talebini olumsuz etkileyebileceği kaygısıyla dikkatli davranıyor.
Brent petrolün varil fiyatı, Türkiye Saati ile 15.00 itibarıyla 4 sent artış göstererek 71,74 dolara ulaştı. Öte yandan, ABD'nin ham petrolü (WTI) ise yalnızca 1 sentlik bir artışla 69,27 dolardan işlem gördü. Ancak haftalık periyottaki değerlendirmelerde Brent petrol %4,9, WTI ise %6,4 oranında değer kazancı sağladı.
İKİ FARKLI ETKİ: TARİFELER VE RUSYA TEHDİDİ
Petrol fiyatları üzerinde etkili olan temel faktörler, birbirine zıt iki unsurdan kaynaklanıyor. Bir tarafında Trump’ın, Rusya’dan petrol alan ülkelere -özellikle Çin ve Hindistan'a- yönelik %100'e varan ikinci düzey yaptırım tehditleri bulunurken, diğer tarafta 1 Ağustos tarihinden itibaren devreye girecek yeni gümrük tarifeleri yer alıyor.
Trump, Perşembe günü imzaladığı başkanlık kararnamesiyle, Kanada, Hindistan ve Tayvan gibi ticaret anlaşması bulunmayan ülkelere %10 ila %41 arasında değişen ithalat vergileri uygulamaya koydu. Uzmanlar, bu adımın ABD'de fiyatları artırarak tüketim üzerinde yavaşlatıcı bir etki yaratabileceğini belirtiyor. Bu durum, dünyanın en büyük petrol tüketicisi olan ABD'deki talep artışını zayıflatabilecek gibi görünüyor.
Nitekim, Haziran ayında ABD’de enflasyonun artış göstermesinin arkasında ithal ürünlerdeki fiyat artışlarının etkisi belirginleşmeye başladı. Bu gelişme, Fed’in faiz indirimini Ekim ayına kadar erteleyeceği beklentilerini güçlendirdi. Yüksek faiz oranları ise ekonomik büyümeyi baskılayarak petrol talebini olumsuz etkileyebilir.
RUS PETROLÜNE YAPTIRIM: FİYATLARA DESTEK OLACAK MI?
Diğer yandan Trump'ın Çin ve Hindistan'a yönelik yaptığı yaptırım tehditleri, piyasada arz kaygılarını artırıyor. JP Morgan analistleri, bu yaptırımların günlük 2,75 milyon varillik Rus deniz yoluyla taşınan petrol ihracatına zarar verebileceğini öngörüyor. Unutmamak gerekir ki, Çin ve Hindistan küresel petrol tüketiminde ikinci ve üçüncü sırada bulunuyor.
Analistler, dünyanın ikinci büyük petrol ihracatçısı olan Rusya'yı bu şekilde hedef almanın fiyatlarda ani artışlara neden olabileceği konusunda uyarıda bulunuyor. JP Morgan uzmanları, “Trump yönetimi de geçmişte olduğu gibi, Rusya’ya benzer yaptırımlar uygulamanın petrol piyasasına zarar vermeden mümkün olmadığını görecektir” ifadesini kullanıyor.
