Yenilenebilir Enerjide Çığır Açacak Tesisin İnşaatı Başladı!
Nükleer füzyon alanında milyarlarca dolarlık yatırım yapılmasına rağmen, henüz ticari enerji üretimi başarılamadı. Ancak Washington merkezli Helion Energy, bu durumu değiştirmek için adımlar atıyor. Şirket, dünya çapında ilk nükleer füzyon santralinin inşasına resmi olarak başladığını açıkladı.
Yakıtı neredeyse sınırsız, atık oranı oldukça düşük ve en önemlisi karbon emisyonu sıfır olan füzyon enerjisi, uzun bir süredir "geleceğin enerji kaynağı" olarak değerlendiriliyor. Ancak bu teknolojiden, sürekli ve verimli bir şekilde elektrik elde etmek, şimdiye kadar sadece bir teori olarak kalmıştı. Helion, bu engeli aşmayı amaçlıyor.
2028 HEDEFİ: İLK MÜŞTERİ MICROSOFT
Yeni enerji tesisi, Washington’un Chelan County bölgesinde inşa ediliyor. Eğer planlar gerçekleşirse, Helion, 2028 itibarıyla füzyon yoluyla elektrik üretmeye başlayacak. Üretilen enerji ise doğrudan Microsoft’un veri merkezlerine aktarılacak.
Aslında bu iş birliği bekleniyordu. 2023 yılında Microsoft ile Helion arasında, füzyon enerjisi için dünya çapında ilki teşkil eden bir enerji alım sözleşmesi imzalanmıştı. Helion, daha önce geliştirdiği “Trenta” prototipinde, 100 milyon santigrat derece sıcaklığa ulaşmayı başarmıştı. Bu sıcaklık, ticari füzyon için kritik bir eşik olarak tanımlanıyor.
FÜZYON ENERJİSİ NASIL İŞLER?
Füzyon, atom çekirdeklerinin birleşmesiyle büyük miktarda enerji açığa çıkardığı bir reaksiyondur. Güneş’in enerji üretim mekanizması olan bu süreç, teorik olarak temiz ve sonsuz bir çözüm sunuyor. Ancak şimdiye kadar hiçbir reaktör, bu süreçte harcadığı enerjiden daha fazlasını üretebilmiş değildir.
Füzyon için gerekli yüksek sıcaklıklara ulaşmak amacıyla plazmalar genellikle manyetik alanlarla ya da anlık sıkıştırma yöntemleriyle kontrol altına alınır. Amaç, bu yüksek sıcaklıktaki enerjiyi elektrik üretmek için kullanılan buhar türbinlerine dönüştürmektir.
HELİON’UN YENİLİĞİ NEDİR?
Helion’un metodolojisi, geleneksel uygulamalardan oldukça farklı. Şirket, döteryum ve helyum-3 isimli özel yakıt karışımını reaktörün iki uca enjekte ederek iki farklı plazma oluşturuyor. Bu plazmalar, yaklaşık 1 milyon mil/saat hızla birbirine doğru ilerliyor ve merkezde çarpışma gerçekleşiyor. Sıcaklık 100 milyon dereceye ulaştığında füzyon başlıyor. Elde edilen enerji, türbinler aracılığıyla değil, doğrudan manyetik alanlar kullanılarak elektriğe dönüştürülüyor.
Bu yöntem teorik olarak daha verimli bir sistemi öngörüyor. Ancak sorun, bu tür bir sistemde güçlü ve sürekli füzyon tepkimelerini kontrol edebilmiş bir ekip olmaması. Helion, bu problemi “Polaris” adını verdiği yeni prototipte çözmeyi hedefliyor. Şirketin en büyük destekçileri arasında OpenAI CEO’su Sam Altman ve teknoloji devi SoftBank’in yatırım kolu bulunuyor.
